دانستنیهای آب صابون

روغن حل شونده یا همان روغن آبصابون

مزایای استفاده از آبصابون در صنعت لوله و پروفیل

1 ) به عنوان روانکار

2 ) به عنوان خنک کننده

3 ) به عنوان ضد زنگ

وظایف یک آبصابون در عملیات نورد سرد (رول فرمینگ ) چیست؟

1 ) به عنوان روانکار، با کاستن از اصطکاک ، گرمای ناشی از فرایند کار روی غلطکها و محصول تولیدی (فولاد) را کاهش می دهد

2 ) به عنوان خنک کننده، روغن آبصابون می تواند به عنوان یک خنک کننده جهت کاهش گرمای ناشی از اصطکاک عمل نمایید.

3 )به عنوان ضد زنگ، با توجه به ماهیت فرایند تولید و نوع محصولات تولیدی و نیز نیاز مشتریان باید محصولات تولیدی برای مدت حداقل سه ماه در هوای معتدل (بدون تماس با آب ) بدون زنگ زدگی ماندگاری داشته باشد

چرا آب نمی تواند به عنوان یک سیال در صنعت لوله و پروفیل مورد استفاده قرار گیرد؟

از آنجایی که آب از هدایت حرارتی بسیار بالایی بر خوردار است و گرمای ویژه خوبی نیز دارد ، می تواند به عنوان یک خنک کننده ، مورد استفاده قرار گیرد اما خواص روانکاری آب در عمل صفر است. ضمن اینکه آّب به سرعت موجب خوردگی و زنگ زدگی قطعات فلزی ماشین می شود . آب نه تنها قادر به روانکاری قسمتهای متحرک ماشین آلات نیست ،بلکه توانایی کاهش اصطکاک در منطقه درگیری را هم ندارد. با وجود بالا بودن ظرفیت گرمایی، قادر به جذب موثر حرارت نیست ، مضاف بر اینکه از توانایی لازم در پخش شدن یکنواخت روی سطح فلز را هم ندارد.

انواع سیالات یا (روغن های حل شونده )

* روغن های امولسیون شونده معدنی

*روغن های امولسیون شونده سینتتیک

* روغن های حل شونده نیمه سینتتیک

* روغن های خالص

مهمترین مواد تشکیل دهنده این روغن ها چیست؟

* روغن پایه معدنی- برای تامین خواص روانکاری

* امولسیفایرها – برای شکست روغن به قطرات کوچکتر

* مواد افزودنی ممانعت کننده از زنگ زدگی- (با توجه به حضور آب که موجب زنگ زدگی میشود )

* ضد باکتری – جهت کنترل رشد باکتریهای بی هوازی که باعث خراب شدن و بوی بد امولسیون میشود

امولسیون چیست ؟

روغن ها در آب حل نمی شوند. یک روغن با تشکیل قطرات ریز درون آب به صورت معلق ،قرار می گیرد. شکستن روغن به ذرات بسیار ریز به وسیله یک ترکیب شیمیایی موسوم به امولسیفایر انجام می گیرد. محلول روغن در آب را امولسیون می نامند.

در عملیات نورد سرد (رول فرمینگ ) با به کار بردن امولسیون روغن نقش روانکاری و آب نقش خنک کنندگی را خواهند داشت.

چرا برای کاربردهای مختلف از امولسیون های متفاوت استفاده می شود؟

روغن باعث روانکاری و آب موجب خنک شدن می شود. فرایند هایی که در آنها روانکاری به اندازه خنک کردن اهمیت داشته باشد ، به امولسیون غلیظ تری نیاز دارد. مانند عملیات ماشین کاری. در فرایندهایی که خنک کنندگی در آنها اهمیت بیشتری دارد ، از امولسیون رقیق تری استفاده می شود.



اثر آب سخت بر روی آب صابون (امولسیون ها )

ترکیب شیمیایی امولسیفایر به کار رفته در روغن های حل شونده ، (سدیم سولفونات نفتی ) است. آب های سخت دارای نمک های کربنات و سولفات سدیم و پتاسیم محلول هستند. این نمک ها با امولسیفایر وارد واکنش می شوند. امولسیفایرها در این واکنش مصرف می شود تا تعادل بر قرار گردد. لذا مقدار امولسیفایر باقیمانده ، برای تشکیل یک امولسیون پایدار کافی نیست. در این صورت ، آب و روغن از یکدیگر جدا می شوند . سرعت جدا شدن آب و روغن بستگی به میزان سختی آب دارد. آب های سخت همچنین سرعت رشد باکتریهای بی هوازی را افزایش می دهند. که این خود از دلایل غیر استفاده شدن امولسیون به حساب می آید.



* روغن های امولسیون شونده سینتتیک و نیمه سینتتیک

روغن های سینتتیک چه هستند؟ مزایا و محدودیت های اساسی آنها چیست.؟

روغن های سینتتیک، حاوی روغن های پایه معدنی نیستند. در عوض آنها حاوی برخی ترکیبات شیمیایی سنتزی می باشند.

مزایای اصلی آنها عبارت است از :

* روغن های سینتتیک تحت تاثیر رشد باکتری ها قرار نمی گیرند. به عنوان خنک کننده از طول عمر بالایی برخوردارند

* قابلیت انحلال در آبهای سخت را دارا هستند.

* از خواص پاک کنندگی ، بسیار بالایی برخوردار هستند این ویژگی علاوه بر اینکه به عنوان یک خاصیت بسیار موثر و خوب این سیال بر شمرده می شود.یک ایراد نیز به حساب می آید. زیرا پاک کنندگی بالای این سیالات ، باعث می گردد حجم بالایی از آلودگی ها در سیستم رسوب نماید. فیلتراسیون محلول می تواند به جلوگیری از این قضیه کمک کند. در غیر این صورت شرایط بسیار نا مطلوبی به وجود خواهد آمد.



محدودیت های استفاده از آنها شامل موارد ذیل می باشد:

* قدرت روانکاری کمتر ، نسبت به روغن های معدنی

مقدار (PH) آنها عموما بالا و در حدود 5/9 است

*همراه رقیق کننده ( مانند آب ) به نسبت1:60 رقیق شده و مورد استفاده قرار می گیرند. افزایش خود سرانه امولسیون و یا تغییر در نسبت رقیق کردن، می تواند به زنگ زدگی قطعات منجر شود.

* باعث آسیب و جدا شدن رنگ های ماشین آلات می شوند.

* سیالات خنک کننده سینتتیک تمایل زیادی به تشکیل کف دارند . اگر سرعت جریان سیال برای یک عملیات خاص ، خیلی بالا باشد ، کف بسیار بادوامی تشکیل شده . و این عمل باعث کاهش اثر پوششی سیال بر روی محصولات می گردد.



مشکلات عمده و دلایل بروز آن در روغن آبصابون

1 – زنگ زدگی قطعات

میزان سرریز امولسیون در این روغن ها حدود 10 الی 15 درصد در روز است. بهترین راه عملی برای اینکار ساخت امولسیون جدید به صورت جداگانه و مخلوط کردن آن با امولسیون قدیمی است ، گرچه هنوز در بسیاری از کارگاه ها آب و امولسیون مستقیما به مخازن اضافه می گردد. در طی یک دوره از زمان این عمل خود سرانه قدرت امولسیون را تا حداکثر 1:40 و فراتر از آن کاهش می دهد. قدرت مقاومت چنین امولسیونی در برابر زنگ زدگی بسیار کم بوده ، محصولات تولیدی به آسانی زنگ خواهند خورد.

2 – دو فاز شدن امولسیون

اگر روغن محلول در آب از ابتدا یک امولسیون مناسب ، با پایدار بالا را تشکیل داد. هر جدا شدگی فازی که از این به بعد رخ دهد . تنها به دلیل سختی آب بوده است . مقدار سختی آب ، تعیین کننده سرعت دو فازی شدن امولسیون است.

اگر سیالات امولسیون شونده ، به مدت طولانی درون بشکه ها که به صورت عمودی قرار گرفته اند ، نگهداری شوند ، امولیسیفایر ته نشین می شود ، در این حالت روغنی که در قسمت بالای بشکه قرار گرفته است ، از نظر خاصیت تشکیل امولسیون ضعیف تر از روغنی است که در قسمت های پایین بشکه وجود دارد

در این صورت از سیال داخل یک بشکه ، امولسیون های یکنواخت و مشابه نخواهیم داشت ، لذا توصیه می گردد که بشکه ها به صورت افقی قرار داده شوند . هم زدن محتوای بشکه ها قبل از مصرف راهی دیگر برای مواقعی است که مجبور به قرار دادن بشکه ها در حالت عمودی هستیم .

3 – بوی تعفن

روغن به جا مانده در مخازن آبصابون ، حتی بعد از تخلیه و تمیز کردن با آب ، مکانی مناسب برای رشد باکتری ها خواهد بود و باعث ایجاد بوی تعفن ، برای سیال جدید نیز می گردد. توصیه می شود قبل از نظافت ، مسیرها و کانال های عبور آبصابون را با یک ماده گندزدا بوسیله آّب و همراه با روغن آبصابون شتشو نمایید. این عمل باعث می گردد که مسیرها و مخازن از هر گونه باکتری پاک شده و به این ترتیب دو باره به محلی مناسب برای نگهداری سیال جدید تبدیل خواهد شد .

نشت احتمالی روغن های دیگر به مخزن آبصابون نیز می تواند رشد باکتری ها و تعفن ناشی از آن را تسریع نماید

4 – آسیب های پوستی ناشی از روغن های حل شونده

امولسیون روغن های محلول در آب ، دارای (PH )حدود 5/8 می باشد . از آنجاکه پوست انسان تا حدودی خاصیت اسیدی دارد (PHپوست انسان حدود 5/5 است )تماس مداوم پوست با این امولسیون

و هر نوع مواد شیمیایی دیگر از قبیل شوینده ها باعث خشک شدن پوست می شود . پوست خشک مستعد مبتلا شدن به جراحت است. در پارچه های کتانی و کهنه ها که معمولا در محیط کارگاه ها استفاده می شوند براده ها ی فلزی به دام افتاده اند هنگامی که این پارچه ها روی پوست خشک کشیده شوند خراش های جزیی ایجاد کرده که باعث جراحت می شوند. به مرور زمان این جراحت ها عفونی شده و باعث خارش می شوند استفاده از شوینده های ارزان قیمت و یا صابون هایی با قلیاییت بالا نیز این صدمات را تشدید می نمایید.

5 – بخارات و بوی زننده

بخارات و بوی زننده ، مسئله جدی درکار با آبصابونها و نیز در روغن های خالص می باشد ، اگر گرانروی یک روغن برای یک کار برد خاص کمتر از میزان مورد نیاز باشد ، در این صورت ، ماندگاری روغن بر روی سطح محصول کمتر خواهد بود ، که این عمل باعث روانکاری نامناسب و تولید حرارت را در پی خواهد داشت. و حرارت تولید شده باعث ایجاد بخار و بوی تعفن می نماید.

انبارداری و نگهداری روغن آبصابون

* مراقبت از روغن آبصابون با انبارداری صحیح آنها آغاز می شود. توجه به دور نگهداشتن آنها از آب ، ذرات و ناخالصی ها ، بسیار مهم است . بهترین نتیجه ، زمانی حاصل می گردد که روغن آبصابون درون بشکه های تمیز و بصورت جداگانه نگهداری گردند.

* آلودگی این روغن ها به آب می تواند بسیار مضر باشد

* از مخلوط کردن نمونه های مشابه ساخت شرکتهای مختلف خوداری نمایید. شاید اختلاط چند روغن که هر یک به تنهایی عملکرد مثبتی دارد ، عملکرد مناسبی نداشته باشد

* اختلاط این روغن ها با دیگر روغن ها (روغن هایی با کاربرد مختلف ) نیز می تواند اثرات جبران ناپذیری داشته باشد

* ذخیره سازی روغن آبصابون در دماهای خیلی بالا مناسب نیست . حرارت زیاد می تواند تعادل آب و روغن را به هم زده و نیز اسیدیته سیال را دستخوش تغیر نماید و بیشتر از آن به پایداری امولسیون آسیب برساند

* روغن آبصابون به دماهای پایین حساسیت زیادی ندارد . ولی به هر حال یخ زدگی و ذوب شدن های متناوب می تواند تعادل ترکیبات سیال را به هم زده و ناپایداری سیال را به دنبال داشته باشد.